En tot partir d'un respècte pera identitat d'Aran, era sua istòria e es sues institucions, s'analize era oficialitat que dera lengua occitana en Catalonha ne hè er Estatut. Se valore era ocasion istorica qu'era aplicacion d'aguest manament estatutari represente entà Catalonha, en tot auer era possibilitat d'elaborar un nau modèl exemplar de politica lingüistica. Entà Aran e es sues institucions, ei era ocasion entà hèr-se presentes pera proteccion der occitan en un escenari internacional e perpetuar era sua personalitat.
Jusèp Loís Sans s'a destacat ena promocion der occitan pendent eth darrèr quart de sègle. Siguec eth prumèr responsable deth CRP dera Val d'Aran, dirigic eth prumèr Centre de Normalizacion Lingüistica dera Val d'Aran, Director dera Escòla Alejandro Casona de Les, Professor d'occitan en IES d'Aran, prumèr Coordinador dera Oficina de Foment e Ensenhament der Aranés e prumèr Cap deth Departament de Cultura e Ensenhament deth Conselh Generau d'Aran. Ei membre der Institut d'Estudis Aranesi, der Institut d'Estudis Occitans e articoliste abituau en aranés en diuèrses publicacions. Recentaments a estat nomenat pera Generalitat entà desvolopar eth programa dera oficialitat dera lengua occitana.
